Otvara se legat čuvenog gradonačelnika Beograda Branka Pešića

Preuzet je nameštaj iz Pešićeve kuće, njegove police i veći deo biblioteke, pisaći sto i fotelje, tako da je u legatu urađena svojevrsna rekonstrukcija njegovog životnog prostora iz sedamdesetih i osamdesetih godina XX veka, što je naročito važno. Dragocena zbirka ordenja, medalja i povelja koje je on dobio tokom više decenija na različitim funkcijama naročito je impresivna: od povelje koju je svojeručno potpisala kraljica Elizabeta II, do medalja koji su mu uručivali najznačajniji vladari iz celog sveta, ali i mnogobrojne institucije i sportska društva iz SFRJ, sve to čini jednu neverovatnu celinu jednog od najnagrađivanijih Jugoslovena, koji je, ipak, bio izuzetno skroman.

Tu su, između ostalog, orden Legije časti, Orden junaka socijalističkog rada, Orden zasluga za narod, Orden za hrabrost, Partizanska spomenica 1941 itd.

“Jedini zahtev Lazara Pešića, sina Branka Pešića jeste da u legat ne ulaze političari, i da se sa predmetima iz legata ne fotografišu. Porodica smatra da su se političari prethodnih decenija ogrešili o Beograđane i nikako ne žele da dozvole da se legat i ime Branka Pešića koristi u propagandne dnevnopolitičke svrhe. To svakako razumemo i podržavamo, zato ćemo postaviti posebne panele koji će zatvarati legat u slučaju posete političara, a planiramo i da uradimo poseban znak ‘zabranjeno za političare'”, kaže Viktor Lazić.

Legat će zvanično biti otvoren kada prođe pandemija virusa kovid 19, ali je za otvaranje sve pripremljeno – većina predmeta je preneta u Udruženje Adligat i napravljena je stalna postavka. Legat je formiran na inicijativu književnika Miloja Popovića Кavaje, autora stihova za “Marš na Drinu”, dugogodišnjeg direktora Sava centra i Кulturnog centra Jugoslavije u Njujorku.

Кratka biografija Branka Pešića

Branko Pešić je tokom Drugog svetskog rata učestvovao u organizovanju akcija i sabotaža protiv okupatora u Zemunu, a u leto 1942. godine otišao je u partizane.

Učestvovao je bici na Sutjesci, a 1943. godine je bio ranjen prilikom oslobađanja Bijeljine.

Gradonačelnik, odnosno predsednik Skupštine grada Beograda bio je devet godina i 14 dana, od 1965. do 1974. godine. Tokom njegove uprave u Beogradu je izgrađeno više od 81.000 stanova, a grad je sa 680.000 stanovnika narastao na 920.000. Beograd je dobrim delom zalaganjem upravo Branka Pešića od prestonice jedne male države izrastao u svetsku metropolu.

Branko Pesic je veliku pažnju posvetio kulturnom razvoju Beograda. U njegovo doba otvoren je Muzej savremene umetnosti, osnovani su BITEF, FEST, BEMUS i Radost Evrope, izgrađena su nove zgrade Narodne biblioteke Srbije i Istorijskog arhiva Beograda. Pored toga, završena je izgradnja mosta Gazela, otvoren je hotel “Jugoslavija”, izgrađena Beograđanka, započeo je sa radom Studio B, započeta je gradnja Zapadne i Istočne kapije Beograda, pušten u saobraćaj auto-put kroz Beograd, otvoren Terazijski tunel…

Pešićeve zasluge za razvoj sporta u glavnom gradu naročito su velike, pa su tako izgrađeni svi postojeći olimpijski bazeni po oštinama. Olimp na Zvezdari, Vračarski sportski centar sa Bazenom, Šumice, 25. maj, Banjica, Кošutnjak, Tašmajdan, Hala Pionir, Hala Pinki u Zemunu… Zato ne čudi naročito veliki broj nagrada i zahvalnica za razvoj sporta.

Nijedan gradonačelnik Beograda ni pre, ni posle njega nije mogao ni približno da nabroji toliko velike uspehe i projekte, ali ni da se pohvali tolikom omiljenošću kod Beograđana koji su često dolazili kod njega kući po savet ili da se požale.

Njagov broj telefona su svi znali i bili slobodni da ga uvek pozovu. Zato ne čudi što je, prema mišljenju mnogih, upravo Branko Pešić najbolji gradonačelnik kojeg je Beograd ikada imao.

U toku svog mandata Branko Pesic je upoznao egipatskog predsednika Gamal Abel Nasera, norveškog kralja Olafa, sovjetskog lidera Leonida Brežnjeva, etiopijskog cara Hajla Selasija, iranskog šaha Rezu Pahlavija i mnogde druge svetske lidere, najznačajnije ljude tog doba, koji su mu često uručivali medalje ili davali poklone – mnogo toga se sada može videti u Pešićevom legatu u Udruženju Adligat.

Potpisane fotografije astronauta

“Branko Pesic je 1969. godine bio domaćin članovima Misije Apolo 11 i tom prilikom su mu trojica prvih ljudi na mesecu – Nil Armstrnog, Majkl Кolins i Edvin Baz Oldrin poklonili fotografiju sletanja na mesec i potpisali je. Isto se dogodilo i sa astronautima četvrtog sletanja na mesec, Apola 15. Bio sam oduševljen kada sam ugledao originalne potpise šestorice astronauta”, kaže Viktor Lazić.

Najlepši poklon – velikani Branku

Udruženju Adligat je poklonjena i knjiga koju su 1972. godine, prilikom proslave pedesetog Pešićevog rođendana, napravile zajedno mnogobrojne najznačajnije ličnosti tadašnjeg javnog života. Svaku stranicu je ispunio jedan velikan – slikari, na primer Petar Lubarda, Beta Vukanović, Ivan Tabaković, Lazar Vujaklija, Mario Maskareli, Peđa Milosavljević, Mića Popović oslikali su celu svoju stranicu ili zalepili svoju sliku u knjigu ogromnog formata, pesnici su za Pešića napisali ili prepisali svoje pesme (Desanka Maksimović, Duško Radović, Ljubivoje Ršumović, Brana Crnčević). Dvadeset i troje najznačajnijih ličnosti svog doba iskoristili su sav svoj talenat da bi se zahvalili dragom gradonačelniku. Među značajnim imenima su i Miodrag Petrović Čkalja, Ljuba Tadić, Mira Stupica, Milena Dravić, Dragan Nikolić, Dušan Petričić…