Narodni heroj -Jože Borštnar Gabrovčan
iz Litija ( Slovenija )
Jože Borštnar Gabrovčan rođen je 8. novembra 1915. u Litiji. Borštnar je ušao u Napredni radnički pokret kao slušalac Železničke saobraćajne škole u Beogradu. Pri završetku škole postao je otpravnik vozova u Rajhenburgu, gde je postao partijski rukovodilac.
Nakon upada Italijanskih fašističkih trupa u Dolenjsku i Belu Krajinu, železničari su se pripremali za oružani otpor. Jože nakon toga odlazi u Novo Mesto, povezuje napredne snage sa Oslobodilačkim frontom i radi na stvaranju partizanskih jedinica. Dobio je poziv partije, u proleće 1941. godine, neki od železničara odlaze u partizane. Među prvima je bio Borštnar koji je vodio organizaciju otpora protiv okupatora.
Jože Borštnar Gabrovčan se posebno istakao i ubzo je postao vojni rukovodilac. Od oktobra 1941. do juna 1942. je bio član Okružnog komiteta KPJ za Belu Krajinu, a nakon toga i politički komesar Belokrajinskog partizanskog odreda. Od tada se neprekidno nalazio u borbenim jedinicama Narodnooslobodilačke vojske. Iz Belokrajinskog odreda prešao je u Brigadu, gde je do jula 1943. godine bio politički komesar.
Radio je po svim krajevima Slovenije. Istakao se u borbi u Dolenjskoj i Beloj Krajini. Godine 1944. otišao je u Štajersku. Kao politički komesar, a zatim komandant Četvrte operativne zone. Pošto su jedinice ojačane novim borcima, Jože pravi promenu u sistemu vođenja borbi. Počelo je sistematsko oslobođenje teritorije. Pod njegovom komandom su jedinice vrlo brzo oslobodile Savinjsku Dolinu. Jože je takođe bio i borac koji je učestvovao u najtežim borbama.
U avgustu 1944. godine predložen je za komandanta Devetog korpusa u Primorsku. Najteži zadaci su bili pripremanje napada na Trst i ispitivanje mogućnosti za prodiranje jedinica. U proboju neprijateljskog obruča u Vojsci kod Idrije, Jože je sa svojim saborcima krenuo u juriš na utvrđene neprijateljske položaje. Štab Devetog korpusa uspeo je da usmeri pohod jedinica prema Trstu. Tako je pružena velika pomoć jedinicama Četvrte armije u teškim borbama.
Posle oslobođenja, Jože Borštnar Gabrovčan je vršio mnogo važnih i odgovornih dužnosti. Bio je direktor železnica u Ljubljani, pomoćnik ministra saobraćaja u Vladi FNRJ i ministar za lokalni saobraćaj u Sloveniji. Godine 1945. biran je za narodnog poslanika. Godine 1953. postao je član Izvršnog veća Narodne skupštine Slovenije. Bio je rezervni generalmajor JNA, član Centralnog komiteta Saveza komunista Slovenije i član Glavnog odbora Socijalističkog saveza radnog naroda Slovenije.
Nosilac je Partizanske spomenice 1941. i drugih jugoslovenskih odlikovanja, među kojima su Orden partizanske zvezde prvog reda, Orden bratstva i jedinstva prvog reda, Orden zasluga za narod drugog reda i dr. Ordenom narodnog heroja Jože Borštnar Gabrovčan odlikovan je 15. jula 1952. godine.
