Tri razloga zašto bi Gavrilo Princip da je poživeo postao član KPJ!
Preživeli revolucionari iz „Crvene pravde“ kasnije su sazreli kao revolucionari i postali pravi boljševici. Mladi terorista Rodoljub Čolaković kasnije ima veliku ulogu u zatvoru u Sremskoj Mitrovici, gde organizuje prve štrajkove političkih zatvorenika u istoriji naše zemlje.
U zatvoru on prevodi Marksov „Kapital“ zajedno sa Mošom Pijade (čiji prevod i danas čitamo), i organizuje Crveni univerzitet, kroz koji su prošli svi prekaljeni rukovodioci naše narodnooslobodilačke borbe, pa i sam Tito. Kasnija uloga Rodoljuba Čolakovića u Partiji i u narodnooslobodilačkoj borbi je poznata – to je bio prekaljeni boljševik koji je prevazišao avanture i greške iz mladosti. Međutim, isto iskustvo prošli su i preživeli mladobosanci i atentatori na Ferdinanda.
1. Jedini iz grupe mladobosanskih atentatora koji je preživeo zatvore i torture bio je Vaso Čubrilović, mlađi brat Veljka Čubrilovića. Vaso je, zbog maloletnosti, dobio samo 16 godina zatvora (sic!). Uspevši da živ dočeka kraj rata i raspad Austrougarske, biva oslobođen 1918. On kasnije postaje priznati istoričar i naučni radnik, i postaje član Zemljoradničke stranke.
Iz te stranke kasnije se izdvaja krilo na čelu sa dr Dragoljubom Jovanovićem i formira Narodnu seljačku stranku, koja podržava Narodni front, koja je za saradnju sa komunistima, za narodnooslobodilačku borbu.
Vaso Čubrilović pristupa NOB-u, i biva ministar poljoprivrede a kasnije i šumarstva u Novoj Jugoslaviji. Vaso Čubrilović zatim postaje i član KPJ, zbog podrške izgradnji socijalizma u Jugoslaviji, za razliku od Dragoljuba Jovanovića koji je ostao na malograđanskim pozicijama. Vaso Čubrilović imao je dugu akademsku karijeru, napisao fundamentalna dela o političkoj istoriji naše zemlje, i do kraja ostao uz socijalističku Jugoslaviju. Braća Čubrilovići nisu bili usputni igrači, već jedan od stubova Mlade Bosne, konspiratori atentata. Njihovo ime je uz Principa, anarhiste Čabrinovića i crnorukca Ilića široko poznato narodu, kao heroja narodnih stvari.
Dakle, Principovi najbliži drugovi postali su članovi KPJ. Ali hajde da vidimo šta je sa Principovom junačkom porodicom, koja je deo revolucionarne tradicije našeg naroda još od Nevesinjske puške.
2. Najbliži potomak Gavrila Principa, sin njegovog rođenog brata, dakle njegov bratanac – Slobodan Princip Seljo postaje član SKOJ-a od studentskih dana, da bi kasnije bio primljen i u Partiju. Seljo je poznati organizator partizana u Sarajevu i okolini. I njega je kao i njegovog strica oborila bolest, a ne neprijateljski metak, pa on umire kao komandant Operativnog štaba za Istočnu Bosnu i član Glavnog štaba za Bosnu i Hercegovinu 1942. godine pokošen tifusom. Proglаšen je za narodnog heroja. Neka je večna slava komandantu Principu!
3. Na kraju, vrlo ilustrativno prikazujemo kako su prošli srpski generali a kako srpski heroji iz naroda kada je Švaba opet napao:
