Narodni heroj – Rade Vilotijević Vića
iz Kraljeva ( Srbija )
Rade Vilotijević Vića rođen je 1910. godine u Kraljevu. Osnovnu školu i šest razreda gimnazije završio je u Kraljevu, a sedmi i osmi razred gimnazije i maturu u Čačku, gde se i upoznao s revolucionarnim omladinskim pokretom i postao jedan od najzapaženijih srednjoškolaca čačanske gimnazije. Potom se 1930. godine upisao na Pravni fakultet u Beogradu.
Tokom studija izdržavao se raznoseći mleko po beogradskim ulicama, utovarom i istovarom vagona na železničkoj stanici, davanjem časova mlađim i slabijim učenicima. Neuredan život, težak rad i veliko naprezanje, pogoršalo je njegovo od rođenja slabo zdravlje. Dobio je tuberkulozu — tada bolest gladnih i siromašnih, zahvatila mu je oba plućna krila. Zbog toga je morao da napusti Beograd i ode na lečenje.
Posle dvogodišnjeg lečenja, vratio se na studije, ali i aktivnom revolucionarnom radu. Godine 1935. je bio uhapšen u Kraljevu i posle sedmomesečnog zlostavljanja u istražnom zatvoru, izveden pred Državni sud za zaštitu države i osuđen na 18 meseci robije, koju je izdržao u zatvoru u Sremskoj Mitrovici. Posle izdržane kazne, vratio se u rodno mesto.
Tokom njegove revolucionarne aktivnosti u Beogradu bio je primljen u članstvo Komunističke partije Jugoslavije (KPJ).
Posle okupacije Jugoslavije, 1941. godine Rade Vilotijević Vića se odmah uključio u rad na organizovanju oružanog ustanka u Kraljevu i okolini. Radio je na prikupljanju oružja i političkoj agitaciji.
Krajem juna 1941. godine je napustio Kraljevo i učestvovao u formiranju Kraljevačkog partizanskog odreda „Jovan Kursula“ na planini Goču, 27. jula 1941. godine. Vića je sa ovim Odredom učestvovao u rušenju objekata na komunikacijama Kraljevo—Kruševac, Kraljevo—Kragujevac, Kraljevo—Čačak i Kraljevo—Raška; uništavanju opština i njihove arhive; napadima na neprijateljima i uništavanju njegovih posada i u sadejstvu s Čačanskim partizanskim odredom, napadu na Kraljevo.
Početkom decembra 1941. godine, pred nadmoćnijim snagama 113. nemačke divizije sa glavninom Odreda se povukao preko Ivanjice u Sandžak.
Dok se Odred probijao kroz četničke zasede, bez veze s ostalim partizanskim snagama, i kada se u pojedinaca pojavila malodušnost, Rade Vilotijević Vića se, iako teško bolestan, zalagao da sačuva jedinstvo Odreda i da povrati borbeni moral. Glavnina odreda je 21. decembra 1941. u Rudom, ušla u sastav Prve proleterske udarne brigade, kao njen Četvrti bataljon.
Iako ga je ponovo napala tuberkuloza, nije želeo da izostaje iz vojne jedinice, ali je početkom 1942. godine kao teški tuberkulozni bolesnik bio upućen u Centralnu bolnicu NOVJ. Rade je ovde kao bolesnik vršio dužnost političkog komesara bolnice. Razvijao je politički rad među bolesnicima i organizovao razne oblike saradnje između bolnice, operativnih jedinica i stanovništva.
U mnogim kritičnim situacijama, učestvovao je organizaciji izvlačenja i povlačenja bolnice i ranjenika. U vreme Četvrte neprijateljske ofanzive, iz Bosanske krajine prema Crnoj Gori evakuisano je oko 4.000 ranjenika u nekoliko velikih bolničkih ešalona, u krajnje teškim vremenskim i transportnim uslovima, i pod vatrom neprijatelja sa zemlje i iz vazduha.
U toku Pete neprijateljske ofanzive, juna 1943. godine dobio je zadatak da Centralnu bolnicu prebaci s teritorije Sandžaka i Crne Gore, preko Tare, Rudina, Pive i Zelengore, u istočnu Bosnu.
Posle pristizanja bolnice u Rudine, Rade Vilotijević Vića je izvršio smotru i utvrdio da je nekoliko tovara kukuruza za ishranu ranjenika i bolesnika ostalo u Čelebiću. Pošto je ionako slaba ishrana ranjenika i bolesnika u tim teškim danima Pete ofanzive bila još dodatno otežana, Rade je odlučio da se, sa grupom drugova, vrati po kukuruz u Čelebić. Na povratku, pri prelazu preko Tare, u mestu Zavait, kod Foče, Rade Vilotijević Vića je naišao na četničku zasedu koja je otvorila vatru i smrtno ga pogodila.
Ukazom Prezidijuma Narodne skupštine Federativne Narodne Republike Jugoslavije proglašen je za narodnog heroja 20. decembra 1951. godine.
