Rade Bulat – Narodni heroj iz Vrginmosta (Hrvatska)
“Ličnost koja se nikad neće zaboraviti je Rade Bulat. Ovaj stasiti delija sa Korduna, sa svega 24 godine bio je komandant 32. divizije, a nešto kasnije i načelnik Desetog korpusa. Bio je oličenje mlade generacije, pun ljudskog ponosa i mladalačkog zanosa. Hrabar do krajnosti. Sa svojom »askericom« na grudima, uvek je bio na položaju.
Bio je jako dobar govornik i sa dobrom dikcijom. Često je držao govor pred celim stojem 32. divizije, a naročito pred neku akciju. Na cesti kod Svibovca održao je govor i ustašama, koji su sa tanketama dolazili iz Varaždinskih Toplica. Lično ih je gađao iz protutenkovskog oružja, a za to vreme vikao: »Dođite, kukavice i sluge okupatorske! « To su mogli čuti i stanovnici Svibovca. Dolinom Bednje razlegao se Bulatov glas, a ustaše osetivši vatru iz protivtenkovskog oružja – okrenu se i pobegnu u uporište. Kao ličnost, Bulat je bio omiljen ne samo kod boraca Desetog korpusa, već i kod stanovnika Zagorja, Podravine, Prigorja, Bilogore, Moslavine i drugih krajeva.”
Rade Bulat (28.8.1920-28.1.2013) bio je partizanski borac, učesnik Narodnooslobodilačke borbe, general-pukovnik JNA i narodni heroj Jugoslavije.
Rođen je 28. avgusta 1920. godine u Vrginmostu. Potiče iz zemljoradničke porodice. Osnovnu školu završio je u Vrginmostu, a gimnaziju u Sisku, Gradiški i Zagrebu.
Godine 1936. postaje član Saveza komunističke omladine Jugoslavije i rukovodio je skojevskom organizacijom u gimnaziji u Sisku, Gradiški i Zagrebu. Zbog revolucionarne delatnosti, više puta je hapšen i udaljavan iz škole. Godine 1939, primljen je za člana KPJ.
U isto vrijeme upisuje se na Tehnički fakultet u Zagrebu, gdje se aktivno uključuje u rad skojevske organizacije, i postaje član skojevskog rukovodstva. Povremeno odlazi i u rodni kraj, gdje pomaže stvaranju prvih partijskih organizacija u selima sreza Vrginmost. 29. marta 1941, po odluci KPH, odlazi u Vrginmost zbog priprema borbi protiv okupatora. U ustanku, Rade je sekretar Kotarskog komiteta KPH za kotar Vrginmost. Stalno je na terenu, obilazi partijske organizacije i radi na pripremi ustanka.
U NOB je stupio 27. jula 1941. godine. Tog dana Bulat razoružava jednog ustašu, zajedno s narodnim herojem Mirkom Poštićem, u selu Perna. Istog dana vodi grupu boraca na rušenje željezničke pruge između Vrginmost a i Topuskog, kod sela Blatuše.
Odmah poslije ove akcije, s Jovicom Bulatom napada grupu Talijana kod sela Podgorje, i rastjeruje ih. U toku NOR-a on je sekretar i KK KPH za Vojnić, oficir GŠ NOV i POH, komandant bataljona “Bude Borjan” u sjevernoj Dalmaciji, komandant Sjevernodalmatinskog POH, komandant 13. proleterske udarne brigade “Rade Končar”. načelnik štaba Druge operativne zone NOV i POH, komandant zapadne grupe NOV i POH u X korpusu “Zagrebačkom”, komandant 32. divizije NOVJ i načelnik štaba X korpusa “Zagrebačkog” NOVJ.
U februaru 1942. godine, kao istaknuti organizator ustanka na Kordunu, odlazi u Glavni štab NOP odreda Hrvatske, koji ga šalje kao delegata u pojedine krajeve i partizanske odrede Hrvatske. U ulozi oficira Glavnog štaba učestvuje, s banijskom proleterskom četom i Nikolom Demonjom, u borbama u Slavoniji. Kao komandant bataljona „Bude Borjan“, u severnoj Dalmaciji vodi niz uspešnih borbi protiv Italijana, ustaša i domobrana. Posebno se ističe u borbi s Italijanima kod Borije, zatim u selu Nunić, kod Kistanja, gde zajedno sa Slobodanom Macurom razoružava italijansku posadu od trideset karabinjera, a već u sledećoj akciji sa svojim bataljonom izbacuje iz stroja više od 200 italijanskih vojnika.
Tada su zarobljena tri minobacača, četiri mitraljeza i veliki broj pušaka. Zajedno sa svojim bataljonom bio je na planini Promina, kod Drniša, 29. juna 1942. godine, okružen s 5.000 italijana i četnika. Dva dana je uspešno vodi borbu i uspeo bataljon izvući iz obruča s neznatnim gubicima.
Kao komandant 13. proleterske brigade “Rade Končar”, Bulat vodi neprekidne borbe na Žumberku, u okolici Zagreba i Karlovca. U bici u Novom Selu nanosi teške poraze ustašama, a u Suhoru Talijanima i belogardejcima. Njemu pripadaju zasluge i za oslobođenje Krašića, 2. januara 1942. godine. Poslije žestokih borbi, uništene su tri ustaške bojne s više od 900 vojnika. U maju 1943, kao načelnik štaba Druge operativne zone u Moslavini, Rade reorganizira partizanske odrede.
Prilikom prelaska Save, junački vodi borbu protiv ustaša i Nijemaca, i zarobljava više od 40 neprijateljskih vojnika. Njegova posebna umješnost dolazi do izražaja jula 1943, kada se s deset boraca uspješno izvlači iz ustaškog okruženja, te septembra iste godine, kada sam upada, na motociklu, u selo Sveti Petar – Čvrstec, kod Križevaca, u zasjedu ustaške satnije, iz koje se uspješno izvlači. U oslobođenju Varaždinskih Toplica neposredno rukovodi jurišom na gestapovsko uporište, gdje zarobljava 100 njemačkih žandara.
Ni jake snage neprijatelja, čak potpomognute sa 17 aviona i nekoliko tenkova, ne uspijevaju razbiti zasjedu Bulatovih boraca kod sela Šemorec. U oslobođenju Ludbrega rukovodi i osnivanjem 1. zagorske brigade. Vodi neprekidne borbe u Zagorju, u vrlo teškim uslovima, kod Donje Konjšćine, kod Zlatara, Mihovljana, Varaždinskih Toplica, sela Svibovec.
Njegovo ime se brzo pročulo u cijelom Zagorju, kao i prije toga na Kordunu, Dalmaciji, Pokuplju, Žumberku, jer su njegovi primjeri u borbi i brojne pobjede imale velikog odjeka. Od 6. juna 1944, komandant 32. divizije Rade Bulat uništava snažni ustaško -domobranski garnizon u Trgovišću, Hraščina, vodi tešku borbu na Kalniku, Bilogori i Podravini, gdje uništava čerkeske i ustaško-domobranske snage, od kojih otima topove što su ih oni bili zaplijenili na Istočnom frontu, U suradnji s jedinicama 7. banijske divizije i 6. korpusa, učestvuje u oslobođenju Podravine od Virovitice do Koprivnice.
Rukovodio je osnivanjem Prve zagorske brigade, sa kojom je vodio neprekidne borbe u Zagorju, kod Donje Konjšćine, kod Zlatara, Mihovljana, Varaždinskih Toplica, sela Svibovec. Komandant 32. zagorske divizije postao je 6. juna 1944. godine i s njom uništio snažni ustaško-domobranski garnizon u Trgovišću, Hraščini, vodio tešku borbu na Kalniku, Bilogori i Podravini, gde uništava ustaško-domobranske snage.
U saradnji s jedinicama Sedme banijske divizije i Šestog slavonskog korpusa, učestvuje u oslobođenju Podravine od Virovitice do Koprivnice. Kraj rata ga je zatekao na mestu načelnik Štaba Desetog zagrebačkog korpusa.
Poslije rata, Bulat je komandant divizije, načelnik operativne uprave Vojne oblasti, zamjenik načelnika Treće uprave generalštaba JNA, načelnik Uprave ABH obrane JNA, pomoćnik komandanta za pozadinu Armijske oblasti, komandant vojnog područja.
Završio je kurs za usavršavanje oficira pješadije u Crvenoj armiji u SSSR-u (MKUOP), fakultet WA JNA, Komandno-generalštabnu školu u SAD i diplomirao na Elektrotehničkom fakultetu u Zagrebu.
Bio je zastupnik u Saboru SRH za Vrginmost i Vojnić, i član CK KPH.Bio je general-potpukovnik JNA u penziji.
Nosilac je Partizanske spomenice 1941. i više odlikovanja.
Narodnim herojem proglašen je 24. decembra 1953. godine.
Godine 1968. bio je predsednik Šahovskog saveza Jugoslavije.
U toku Narodnooslobodilačke borba, poginula mu je marta 1942. godina na Petrovoj gori, sestra Dragica koja je bila student medicine. Radetova supruga Milka Kufrin, takođe je bila učesnica NOB-a i proglašena je za narodnog heroja
