Home Narodni heroji Narodne heroine- RAJKA I ZDENKA BAKOVIĆ iz Zagreba ( Hrvatska )

Narodne heroine- RAJKA I ZDENKA BAKOVIĆ iz Zagreba ( Hrvatska )

266

Narodne heroine- RAJKA I ZDENKA BAKOVIĆ iz Zagreba ( Hrvatska )

Rajka Baković (Oruro, 23. septembar 1920 — Zagreb, 29. decembar 1941), student, učesnica Narodnooslobodilačke borbe i narodni heroj Jugoslavije.

Rajka i Zdenka Baković
Rajka i Zdenka Baković

Zajedno sa svojom sestrom Zdenkom bila je poznata zagrebačka ilegalka (sestre Baković), njihova porodična trafika u Nikolićevoj ulici bila je mesto za vezu zagrebačkih ilegalaca na početku Drugog svetskog rata.

Rajka Baković rođena 23. septembra 1920. godine u gradu Oruru u Boliviji, (Južna Amerika).

Gimnaziju je učila u Zagrebu i tu se povezala sa radničkom omladinom, koja je uz pomoć revolucionarnih studenata, osnivala ilegalne kružoke i skojevske ćelije u zagrebačkim srednjim školama. Godine 1938. primljena je u članstvo SKOJ-a. Školske 1938/39. godine upisala se na Filozofski fakultet i aktivno učestvovala u svim akcijama studenata Zagrebačkog sveučilišta.

Rajka Baković se naročito aktivirala u pripremama za izbore 1939. godine. Cela njena porodica (starija sestra Zdenka, braća Jerko i Mladen i majka) bila je aktivna u svim organizacijama radničkog pokreta – od SKOJ-a i KPJ do URSSJ-a i naprednog ženskog i studentskog pokreta. Bila je poznata svim zagrebačkim komunistima. Njihov stan postao je stecište revolucionarne omladine, radnika i intelektualaca.

U njemu su se održali mnogi sastanci, a od 1939. godine, kada je porodica kupila trafiku u Nikolićevoj ulici, istoj je svrsi služila i trafika. Ta trafika snabdevala je materijalom i Tehniku Centralnog komiteta Komunističke partije Hrvatske, u kojoj je radio Rajkin brat Jerko, tada već član Komunističke partije Jugoslavije.

Rajka Baković je bila omiljena među studentima Zagrebačkog sveučilišta, ali nije ostala nepoznata ni policiji. Posle okupacije Kraljevine Jugoslavije, zbog učešća u 27. martovskim demonstracijama kompromitovana je na Sveučilištu, pa se privremeno morala skloniti na Brač. Tamo se povezala sa partijskom organizacijom i aktivno učestvovala na pripremama ustanka.

U jesen 1941. godine, Rajka Baković se vraća u Zagreb, gde se opet uključuje u partijski rad. Deluje ilegalno, zajedno sa svojom sestrom Zdenkom. U njihovom stanu je bilo skladište partijskog materijala i zabranjene literature nekadašnje knjižare „Kultura“. Tu su bili spiskovi pretplatnika te knjižare, mašine za umnožavanje i drugo.

Njihova trafika je tada bila glavna veza Centralnog komiteta KP Hrvatske, i jedan od najvažnijih zagrebačkih partijskih punktova. Rajka obavlja kurirsku službu, putujući do Beograda i drugih gradova, a ujedno se angažovala i u akcijama udarnih omladinskih grupa. Učestvovala je u akciji paljenja stadiona u Zagrebu.

Noću, 20. decembra 1941. godine, u stan porodice Baković upali su agenti policije, izvršili premetačinu i uhapsili Zdenku, Rajku i brata Mladena. Obe sestre su podvrgnute torturama. Noću su mučene, a danju su odvođene u trafiku u nameri da policija otkrije partijske veze – ali uzalud. Niti su koga potkazale u trafici, niti su policiji rekle ijednu reč.

Rajka Baković je 24. decembra prevezena u bolnicu u Vinogradskoj ulici, a Zdenka je sutradan, videvši da nema sestre, iskoristila momenat nepažnje svojih čuvara, otrgnula se od agenata i bacila s četvrtog sprata istražnog zatvora u Zvonimirovoj ulici. Rajka je, nekoliko dana kasnije, 29. decembra 1941. godine, u bolnici zagrebačkog zatvora umrla, od posledica mučenja.

Ukazom predsednika Federativne Narodne Republike Jugoslavije Josipa Broza Tita, 24. jula 1953. godine, proglašena je za narodnog heroja.

Yu nostalgija