Narodni heroj – JOŽE KERENČIĆ JANKO iz Ormoža ( Slovenija )
Jože Kerenčić Janko rođen je 9. marta 1913. godine u selu Jastrebci, kod Ormoža. Poticao je iz imućne zemljoradničke porodice, ali je pošto je njegov otac Jože bio invalid iz Prvog svetskog rata i nesposoban za rad, porodica je živela teško.
Osnovnu školu je završio u Kogu, a nižu gimnaziju i Učiteljsku školu u Mariboru. Kao učenik Učiteljske škole priključio se revolucionarnom omladinskom pokretu i postao član tada ilegalnog Saveza komunističke omladine Jugoslavije (SKOJ). Nakon završetka školovanja nije mogao da dobije učiteljsku službu, pa je 1933. upisao na Univerzitet u Ljubljani i 1937. diplomirao filozofiju i pedagogiku.
Tokom studija se isticao radom u akademskom klubu Njiva, u kojem su se okupljali revolucionarni studenti, poreklom sa sela. U to vreme je primljen u članstvo ilegalne Komunističke partije Jugoslavije (KPJ). Zbog revolucionarne delatnosti prvi put je uhapšen 1934, ali je zbog nedostatka dokaza bio pušten. Godine 1935. je govorio na narodnom zboru u Ljutomeru.
Žandarmi mi su tada, u nameri da rasture zbor, pucali na njega, ali su zemljoradnika Alojza Mavriča, koji mu je pridržavao bicikl. Zbog neslaganja s rukovodstvom Komunističke partije Slovenije o nekim pitanjima saradnje s opozicijom i odnosa prema seljaštvu 1937. je bio isključen iz Komunističke partije.
Isticao se kao napredni pisac i publicista. Objavljivao je tekstove i studije u kojima je obrađivao seljačko pitanje i paradoksalnu situaciju u kojoj se nalazio kao nezaposlen učitelj — s jedne strane vladala je nezaposlenost velikog broja učitelja, a s druge strane bilo je mnogo dece koja ne pohađaju školu, jer nema učitelja.
Pisao je i kratke literarne tekstove socijalne tematike. U želji da sačuvaju njegov roman sa socijalnom tematikom, njegova braća su ga za vreme rata zakopali, ali ga više nisu mogli pronaći. U Mariboru su 1967. godine objavljeni njegovi izabrani radovi, pod nazivom Rodna kuća.
Pošto ni posle završenog fakulteta nije mogao da dobije službu, za život je zarađivao saradnjom u raznim listovima i revijama, a izvesno vreme je radi kao pisar u opštini Pesnica, kod Maribora.
Godine 1939. služio je vojsku u Sarajevu, gde je završio Školu rezervnih oficira i postao rezervni potporučnik. U jesen 1940. godine zaposlio se kao profesor u Građanskoj školi u Gornjoj Radgoni, gde se oženio učiteljicom Marijom Hosnar, kćerkom izbeglice iz Slovenačkog primorja.
Nakon vojnog puča u Beogradu, marta 1941, kao rezervni oficir pozvan je u Jugoslovensku vojsku i određen u jedinicu koja je zauzela položaj na Dravi, u blizini Ruja. Pošto je u Aprilskom ratu došlo do brzog rasula Jugoslovenske vojske, Jože je raspustio svoju jedinicu i vojnike poslao kućama, kako bi izbegli zarobljavanje.
Nakon okupacije Jugoslavije, zajedno sa suprugom i tri meseca starom ćerkom, vratio su u rodno selo. Iako nije bio član Komunističke partije, kao komunista i antifašista, počeo je da radi protiv okupatorskih vlasti. Održavao je veze sa raznim ljudima, za koje je znao da su antifašistički raspoloženi.
Nakon napada na Sovjetski Savez, 22. juna 1941, kao poznati komunista prešao je u ilegalu i na taj način izbegao hapšenje. Kako nije uspeo da uspostavi vezu sa Komunističkom partijom, samoinicijativno je formirao grupu, koja se zvala Lipa i koja je okupljala antifašistički raspoložene ljude i priprema akcije protiv okupatora. Često je odlazio kod strica Antona Kerenčiča, koju je u selu Pesnica, kod Maribora, držao poznatu gostionicu, u kojoj su dolazili mnogi posetioci, zbog čega je bila pogodna za održavanje veza.
Policija je preko jednog doušnika uspela da otkrije njegove namere, nakon čega ga je 17. novembra 1941. na prevaru uhapsila u Pesnici. Jože Kerenčič Janko je bio lažno obavešten da ga na razgovor poziva seoski kmet, ali je na putu ka njemu uhapšen. Tokom istrage u policiji bio je mučen, ali nije hteo odati nikoga od svojih saradnika, zbog čega je ubrzo 27. decembra 1941. streljan u dvorištu Suda u Mariboru.
Zajedno sa njim streljan je njegov mlađi vrat Alojz (1920—1941) i još 38 talaca, među kojima četvorica nisu imali ni osamnaest godina. Zatvorenici su uspeli da sačuvaju njegovo oproštajno pismo, u kome je izražavao veru u konačnu pobedu.
Ukazom predsednika FNR Jugoslavije Josipa Broza Tita, 27. novembra 1953. godine, proglašen je za narodnog heroja.
Pored Jožeta i njegovog brata Alojza, u toku Narodnooslobodilačkog rata stradala je i porodica njegovog strica Antona Kerenčiča iz Pesnice. Stric Anton (1884—1945) ubijen je januara 1945. u logoru Dahau, dok su dvojica njegovih sinova Zvonko (1926—1944) i Jože Kerenčič Ivo (1923—1944) poginuli su kao partizanski borci u jesen 1944. godine. Na samom kraju rata, aprila 1945. ubijena je od nemačkog okupatora i njegova ćerka Marica Kerenčič Jelka (1927—1945), sekretar Mesnog komiteta SKOJ-a za Maribor.
